Antonella Bassani Dünya Bankas?'n?n Avrupa ve Orta Asya'dan sorumlu Ba?kan Yard?mc?s?d?r. Bu k??e yaz?s? ilk olarak 24 Ocak 2024 tarihinde gazetesi taraf?ndan 罢ü谤办?别 olarak yay?nlanm??t?r.
Birka? gün i?erisinde Türkiye ülkenin son yüzy?lda ya?ad??? en k?tü deprem felaketinin birinci y?ld?nümünü anacak. 6 ?ubat 2023 tarihinde ya?anan ?ok büyük iki deprem ve sonras?nda ya?anan binlerce art?? sars?nt? ?ok büyük can kayb?na, fiziksel y?k?ma ve ekonomik hasara yol a?t?.
Ya?anan afetin üzerinden bir y?l ge?erken, yeniden in?a ve iyile?tirme faaliyetleri tüm h?z?yla devam ediyor. Ge?ti?imiz Kas?m ay?nda ger?ekle?tirdi?im ziyaret s?ras?nda Antakya ve Nurda??’nda bunu kendi g?zlerimle g?rme imkan?na sahip oldum. Sevdiklerini kaybetmi?, evleri veya i?yerleri y?k?lm?? veya hasar g?rmü? ki?ilerde g?zlemledi?im diren?lilik benim i?in ?zellikle ilham verici oldu. Y?k?m?n ?l?e?i g?z ?nüne al?nd???nda tam bir toparlanman?n sa?lanmas? uzun y?llar alacak bir süre? olmakla birlikte, konutlar?n, temel hizmetlerin, ge?im kaynaklar?n?n ve i?letmelerin yeniden eski haline getirilmesi i?in at?lacak h?zl? ve etkili ad?mlar ekonomik yeniden canlanmaya ivme kazand?racak ve etkilenen insanlara umut verecektir.
?yile?tirme ?abalar? iklim kaynakl? afetlere kar?? da koruma sa?lamal?
?klim de?i?ikli?i gibi do?al afetlerden kaynakl? risklerde ya?anan art??, Türkiye’nin depremlere kar?? istisnai derecede yüksek k?r?lganl???n? daha da art?rmaktad?r. Orman yang?nlar?, s?cak hava dalgalar? kurakl?k ve ta?k?n tehlikesi gibi a??r? hava olaylar?n?n artan s?kl???, ?iddeti ve etkileri ülke halk?n?n sa?l??? ve güvenli?i, altyap? ve kamu hizmetleri, tar?msal üretim, k?rsal gelir ve istihdam ve g?da güvencesi üzerinde ?nemli sonu?lar do?urmaktad?r.
Dolay?s?yla, deprem sonras? iyile?tirme ?abalar?n?n do?al ve iklim kaynakl? afetlere kar?? koruma sa?lamas? ve bunun sonucunda ya?anabilecek ekonomik ?oklara kar?? diren? olu?turmas? zorunludur.
Türkiye hükümetinin son d?nemde ya?anan makrofinansal istikrars?zl??? ele almak ve ulusal ekonomiyi daha sa?lam bir temel üzerine oturtmak i?in g?sterdi?i kararl?l?k benim i?in cesaret verici olmu?tur. Türkiye’deki hane halklar?n?n gelirlerini eriten yüksek düzeydeki enfl asyonu dü?ürmek i?in son d?nemde ya?anan politika geli?meleri, a??klar? azaltmaya y?nelik mali gelir ?nlemleri ve al?nan di?er politika ?nlemleri do?ru y?nde at?lm?? ad?mlard?r. Piyasalar bunlara belirli ?l?üde olumlu bir ?ekilde tepki vermektedir ve ü? büyük kredi derecelendirme kurulu?unun hepsi k?sa süre ?nce ülkenin g?rünümünü negatiften dura?ana yükseltti. ?ter yandan, dengesizlikler halen devam etmektedir ve yetkililerin uzun vadeli büyümenin ve refah?n temellerini gü?lendirecek yap?sal reformlara dayal? olarak ?abalar?n? kararl?l?kla devam ettireceklerini umuyorum.
Türkiye’nin iklim de?i?ikli?inden kaynakl? zorluklar? ele alma ve karbon emisyonlar?n? azaltma y?nündeki kararl?l??? da e?it derecede cesaret vericidir. ?lkenin iklim de?i?ikli?ine ili?kin Paris Anla?mas?n? 2021 y?l?nda onaylamas?n?n hemen ard?ndan, 2053 y?l?na kadar net s?f?r karbon emisyonuna ula?ma hedefi do?rultusunda bir dizi umut verici taahhüt a??kland?. Bunlar aras?nda yenilenebilir üretiminin 2035 y?l?na kadar iki kat?na ??kar?lmas? ve enerji verimlili?i programlar? i?in 20 milyar dolar?n harekete ge?irilmesi yer almaktad?r.
Türkiye’yi desteklemeye kararl?y?z
Bunlar?n tümü Türk halk?n?n ve ekonomisinin korunmas? i?in ihtiya? duyulan ad?mlard?r. Küresel ticarette kilit bir akt?r olan Türkiye, küresel ?l?ekte dü?ük karbona ge?i? sürecinden kaynaklanan risklere maruz kalmaktad?r ve bu da emisyon yo?un proseslerle üretilen mallara olan talebin dü?mesine neden olacakt?r. ?lkenin mal ihracat?n?n yakla??k yüzde 50?sinin AB?ye gitti?i g?z ?nüne al?nd???nda, Avrupa Birli?i Ye?il Mutabakat?’n?n beklenen etkisi Türkiye i?in ?zellikle ?nem ta??maktad?r. Son d?nemde ya?anan b?lgesel jeopolitik gerilimler ve bunun sonucunda enerji arz?nda ya?anan aksamalar da, Türkiye gibi fosil yak?t ithalat?na ba??ml? ülkeler i?in riskleri ?n plana ??karmaktad?r. Türkiye do?algaz?n yüzde 99’unu ve petrolün yüzde 93’ünü ithalat yoluyla kar??lamaktad?r.
Bunlar ve bir ülkenin refah do?rultusundaki ilerleyi?ini ray?ndan ??karabilecek ?ok say?daki ba?ka zorluk, deprem sonras? diren?li bir iyile?tirmeyi destekleyici eylemlerin aciliyetini vurgulamaktad?r.
Dünya Bankas? Grubu, Türkiye’nin güvenebilece?i bir kalk?nma orta??d?r. Yakla??k 75 y?l ?nce ba?layan ortakl???m?z, zaman i?erisinde gü?lenerek büyümektedir ve Türkiye’yi ?imdi ve ?nümüzdeki y?llarda desteklemeye kararl?y?z.
Türkiye’yi destekleme konusundaki kararl?l???m?z?n bir ?rne?i, y?k?c? depremlerin hemen sonras?nda g?rülmü?tür. Dünya Bankas?, rekor bir h?zla, depremlerin yol a?t??? fiziksel hasara ili?kin bir tahmin haz?rlam??t?r ve sonras?nda hasar g?ren veya ??ken altyap?n?n yeniden in?as?na, sa?l?k hizmetlerinin sa?lanmas?na, 7.000 ki?ilik k?rsal konut yeniden in?as?na yard?mc? olacak ve kü?ük ?l?ekli i?letmelerin toparlanmas?n? destekleyecek 1,45 milyar dolar de?erindeki iki operasyonu h?zl? bir ?ekilde onaylam??t?r. Her iki operasyon da yine rekor bir h?zla uygulanmaktad?r; yakla??k 9.000 kü?ük i?letme i?in finansal can suyu sa?lanm??t?r, hasar g?ren sa?l?k tesisleri yenilenerek yeniden tefri? edilmi?tir ve k?rsal konutlar?n temelleri at?lm??t?r.
Bunu destekleyici olarak, Banka’n?n Uluslararas? Finans Kurumu ?zel sekt?rün krediye eri?imini geli?tirmek amac?yla finansal sekt?r arac?l???yla kulland?r?lacak olan 600 milyon dolarl?k bir operasyon yürütmektedir ve ?ok Tarafl? Yat?r?m Garanti Ajans? Gaziantep’te günlük 9.000 hasta kapasiteli bir hastanenin yap?m? i?in garanti sa?lam??t?r.
?te yandan, okullar?n yeniden in?as?na yard?mc? olmak ve sekt?rünü desteklemek amac?yla depremden etkilenen b?lgelere y?nelik yeni operasyonlar?n haz?rlanmas? üzerinde de ?al??malar yapmaktay?z. Türkiye’de yakla??k 17 milyar dolarl?k büyük bir program?m?z bulunmaktad?r. Türkiye ile kurumumuz aras?ndaki mükemmel ortakl???n bir yans?mas? olarak, ?nümüzdeki ü? y?lda bu rakam?n iki kat?na ??kaca??n? ?ng?rüyoruz.
6 ?ubat 2024 tarihi, bir y?l ?nce Türkiye’yi vuran felaketin ?arp?c? bir hat?rlat?c?s? olacakt?r. Ancak bugün ve ?nümüzdeki y?llarda al?nacak ?nlemler, gelecekteki ?oklar?n risk ve etkilerini en aza indirmeye yard?mc? olabilir.
